Scherpte en scherptediepte van de MP-e 65: een test/voorbeeld

Een aantal maanden geleden heb ik de scherpte van de MP-e getest in functie van de optimale scherpte. Toen vooral met focus stacking in het achterhoofd. De resultaten daarvan staan hier.

Stacking met levende mieren is echter niet aan mij besteed. Ik ken eigenlijk maar eens mens die zo zot is.
Dus heb ik nu eens een praktijktest gedaan om de optimale balans te vinden tussen scherpte en scherptediepte. Een moeilijke balans want niet scherp is niet scherp. Maar wanneer onscherpte storend wordt hangt af van de afdrukgrootte. En hoe weet je nu op voorhand op welke grootte iemand je beeld gaat willen afdrukken. Niet eigenlijk. Ik ga daarom uit van "300 dpi". De maximale grootte met optimale kwaliteit volgt dan op basis van je beeldgrootte.

Dit keer ook geen stukje papier om op te testen maar dat waarvoor ik de lens het meest gebruik: een mier (maar dat had je al vermoed neem ik aan).

Ik heb daarvoor een redelijk klein miertje genomen.
Ingestelde vergroting weet ik niet meer exact (doh!) maar zat vermoedelijk op 4x (misschien op 5x). Alleszins een vrij grote vergroting.
Ik heb 5 diafragmastanden gebruikt: 5.6, 8, 11, 14 en 16. (Een vrij logische reeks al je f14 buiten beschouwing laat. Ik had één waarde te weinig aan het diafragma gedraaid maar laat het er toch tussen omdat het info levert.)

Dit is (lichtjes bijgesneden) het beeld dat ik kreeg (op f11):

Een 100%-uitsnede van het oog (klik op de onderstaande thumb voor een 100%-beeld) toont volgende zaken:

• 5.6: scherp.
• 8: nog goed maar niet echt meer superscherp.
• 11: niet echt scherp. Wel nog acceptabel naar mijn persoonlijke mening. Uw mening mag anders zijn.
• 14: niet meer scherp genoeg.
• 16: echt niet meer scherp.

Vanaf 5.6 loopt de scherpte dus terug met een hogere f-waarde. Diffractie door het kleine diafragma treedt heel snel op. Mijn bevindingen nu komen dus overeen met mijn test van een aantal maanden geleden. Nier verwonderlijk uiteraard maar goed om bevestigd te hebben op een echt onderwerp.

Wanneer we echter de bijhorende scherptediepte bekijken, op een vergroting 25% (dit is +/- 300 dpi op een 72 dpi-scherm), krijgen we m.i. volgende situatie, die volledig het omgekeerde is van de scherpte. Ook dat is conform de verwachting, maar het zien zegt zo veel meer dan een getal (of kan u zich echt het verschil tussen een DOF van 0,01 en 0,02 mm voorstellen?):

• 5.6: wel erg dunne DOF
• 8: dit is al interessanter. De pootjes beginnen scherp te worden.
• 11: Veel beter. Ook de poten zijn al redelijk duidelijk.
• 14: Nog wat meerwaarde op de poten.
• 16: Voor mij niet meer relevant. Vermoedelijk is de onscherpte hier erger dan de bijkomende diepte.
• En: ze zien er allemaal scherp uit op deze grootte.

 De conclusie:

• 5.6: ideaal voor stacking wegens optimale scherpte. Minder interessant voor 1 beeld.
• 8: ook nog prima qua scherpte en beter voor 1 beeld.
• 11: redelijke scherpte en goede DOF. De gulden middenweg of er net over?
• 14: scherpte is al duidelijk te sterk afgenomen. Meerwaarde van extra DOF is klein. Niet te gebruiken.
• 16: voor niets goed. Dit heeft geen enkele zin.

Ik zal dus veel minder twijfelen om f8 te gebruiken. Daarboven, twijfelachtig.
Meer praktijkresultaten zullen het moeten uitwijzen.